مراحل رنگ پاشی قطعات پلاستیکی
مراحل رنگ پاشی قطعات پلاستیکی
فرآیند پوشش‌دهی و رنگ پاشی قطعات پلاستیکی، به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی مواد پلاستیکی یا پلیمری، از رنگ پاشی فلزات و مواد دیگر متفاوت است. به طورکلی می‌توان فرآیند پوشش‌دهی و رنگ پاشی قطعات پلاستیکی را در سه مرحله خلاصه کرد:
مرحله آماده سازی و تمیزکاری سطح قطعه مورد نظر
برای رنگ پاشی قطعات پلاستیکی، ابتدا لازم است به منظور افزایش رنگ‌پذیری و چسبندگی رنگ، کیفیت بهتر و دوام بیشتر رنگ، و تطابق با رنگ‌های جدید سطح قطعه آماده شود. در واقع در این مرحله سطح قطعه مورد نظر تمیز می‌شود و از ذرات، ناخالصی‌ها و اضافات پلاستیک موجود در سطح و به طورکلی از هرگونه چربی (ناشی از قالب‌گیری)، غبار (ناشی از سمباده‌کشی و برش) و آلودگی پاک می‌شود. اگر این مرحله به درستی اجرا نشود، ممکن است بر قابلیت چسبندگی و رنگ‌پذیری آن تأثیر منفی بگذارد. به طورکلی مرحله‌ی تمیزکاری و آماده سازی سطح قطعه می‌تواند به صورت دستی، با استفاده از بخار حلال، مواد قلیایی، مواد اسیدی، مواد امولسیون و یا با استفاده از حلال بر پایه آب صورت گیرد.
فعال‌سازی قابلیت رنگ‌پذیری و چسبندگی قطعه مورد نظر
همانطور که می‌دانیم، قابلیت رنگ‌پذیری مواد پلیمری و پلاستیکی با فلزات متفاوت است. در بسیاری از مواد پلاستیکی خاصیت آب‌گریزی مشاهده می‌شود. همچنین مواد پلاستیکی قطبیت پایینی دارند و همین امر بر میزان چسبندگی در آنها تأثیر منفی دارد. برای فعال‌سازی قابلیت رنگ‌پذیری قطعه مورد نظر راه‌های مختلفی وجود دارد. این کار ممکن است به روش‌های شعله‌گیری (Flaming)، روش الکتریکی یا کرونا (Corona) و یا گاز پلاسما انجام شود.
شعله‌گیری: این روش برای تقویت قطبیت سطح قطعه پلاستیکی انجام می‌شود. در روش شعله‌گیری، با اعمال کوتاه مدت جریان شعله گاز طبیعی بر روی سطح قطعه، اکسیداسیون صورت می‌گیرد و همین امر باعث می‌شود سطح قطعه به قطبیت کافی برای چسبندگی برسد.
کرونا: این روش در واقع یک نوع روش الکتریکی است، به طوری‌که سطح قطعه در معرض شوک الکتریکی برق ولتاژ بالا قرار می‌گیرد و همین امر باعث فعال شدن سطح آن می‌شود.
گاز پلاسما: اعمال انژی به گاز یونیزه شده، باعث ایجاد پلاسما می‌شود. زمانی که این فرآیند بر روی سطح قطعه انجام شود، رادیکال‌های آزاد و گروه‌های قطبی بر روی سطح قطعه پلیمری یا پلاستیکی تشکیل می‌شوند و سطح قطعه دارای خاصیت میکروبلاستینگ می‌شود که به تمیزی قطعه کمک قابل توجهی می‌کند.
در این فرآیند می‌شود از گازهای اکسیژن، هیدروژن، آرگون، نیتروژن و هر نوع گاز دیگری استفاده کرد. در این روش تمام نقاط سطح قطعه (برآمدگی‌ها، فرورفتگیها، شکاف‌ها و حفره‌ها)، کاملاً آماده می‌شوند. درواقع استفاده از گاز پلاسما بر روی سطح قطعه به صورت یکنواخت صورت می‌گیرد و هیچ‌گونه آثار تخریبی نخواهد داشت؛ به همین دلیل می‌توان گفت این روش بر روش‌های دیگر، خصوصاً روش شعله‌گیری، ارجحیت دارد. روش استفاده از گاز پلاسما به دلیل استفاده از گازهای ارزان (حتی هوای معمولی) با حجم حداقلی، نسبت به روش‌های دیگر بسیار بهینه‌تر و مقرون به صرفه‌تر است. ضمناً در این روش نیاز به چربی‌گیری با حلال نیست.
اجرای پوشش (آسترکشی و رنگ پاشی قطعه پلاستیکی)
بعد از انجام مرحله‌ی تمیزکاری، آماده سازی و فعال سازی سطح قطعه، نوبت به مرحله ی آسترکشی و رنگ پاشی قطعه مورد نظر است. همانطور که پیشتر ذکر شد، برای رنگ پاشی قطعه پلاستیکی، بسته به نوع جنس قطعه، ممکن است نیاز به آسترکشی قطعه باشد.
رنگ پاشی قطعات پلاستیکی با توجه به نوع قطعه، میزان کیفیت و نوع رنگ مورد استفاده برای آن، به روش‌های مختلفی ممکن است انجام شود: مثلاً با استفاده از قلم مو، رنگ‌آمیزی به روش غوطه‌وری قطعه، پوشش سیالی، پوشش پرده‌ای به همراه انواع مختلف پاشش اسپری.
اما به طورکلی، در مرحله ی آسترکشی و رنگ پاشی قطعات پلاستیکی، معمولاً سه مرحله صورت می‌گیرد:
الف) زدن‌رنگ پرایمر؛
ب) رنگ‌آمیزی پایه و بیس کار؛
ج) رنگ‌آمیزی اصلی؛
د) فیکس رنگ با استفاده از کیلر یا فیکس کننده‌هایی از این قبیل؛
خشک‌کردن و پخت کوره‌ای (بسته به نوع قطعه و نوع رنگ).
مرحله خشک‌کردن و پخت معمولاً در کوره یا آون انجام می‌شود. از عوامل مهم در پخت کوره‌ای برای رنگ پاشی قطعات پلاستیکی، باید به دمای کوره و مدت زمان پخت اشاره کرد. معمولاً برای پخت قطعات پلاستیکی، از دمای 80 درجه‌ی سانتی‌گراد استفاده می‌شود. مدت زمانی که برای پخت قطعات پلاستیکی لازم است، معمولاً 40 دقیقه است.
و اتمام کار…
